西藏自治区科学技术协会
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཚན་རིག་ལག་རྩལ་མཐུན་ཚོགས།
Xizang Association For Science And Technology

欧珠
རྒྱ་མཚོར་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ།

发布时间:2018-07-06

 

让藏文驰骋在信息高速路上(图)

今天,作为中国科学技术协会评选的2010年度“全国优秀科技工作者”的代表,在这里和大家交流,我倍感荣幸和自豪。自豪于我国藏文信息技术所取得的巨大成就。自上世纪80年代起,国内开始开展藏文信息技术研究,在广大科技工作者的共同努力下,经过学习、借鉴、创新等发展历程,目前,我国的藏文信息技术水平已超越国外,处于国际领先水平,具备了与汉语信息处理技术同等发展的条件。

作为一名藏文信息技术的科技工作者,我很幸运,赶上了藏文信息技术发展的最好时期。

上世纪80年代,科学教育事业得到迅速发展,知识分子成为工人阶级的一部分,有了发挥积极性的良好环境。我立志从事藏文信息技术研究,要让古老的藏语言在信息化时代再次焕发出勃勃生机。1997年,在学校的安排下,我有机会前往国外深造,学习世界先进的信息技术。回国以后,我带领所在计算机科学系的科技工作者,发挥扎实的专业技术知识,结合藏语言文字特点,广泛开展了藏文信息技术基础和高端的研发工作,涉及藏文字符编码、藏文输入法、藏文操作系统、藏文办公软件等,并在国际、国内各类刊物上发表30多篇论文。

我们所承担的科研项目和研发的科研成果不但具有较高的学术价值和经济价值,而且对建立藏文信息处理的理论体系具有重要的现实意义。对于缩小西藏与内地之间的“数字鸿沟”,加快西藏“信息高速公路”建设,促进西藏经济文化发展具有重大意义,并以无可争辩的事实驳斥了西方敌对势力和达赖分裂集团散布的“藏民族文化毁灭论”。

作为学科带头人,我领导着一支学科交叉的藏文信息技术科研团队。2007年,团队以自治区重点学科计算机应用技术为主体,联合独具优秀传统文化特色的自治区重点学科藏语言文学,整合两方面的研究力量和研究成果,成立了西藏唯一的藏文信息技术教育部工程研究中心。2009年,团队申报的“计算机及藏文信息技术”教学团队被教育部评为国家级教学团队。


  西藏大学工学院 欧珠


དེ་རིང་ཀྲུང་གོའི་ཚན་རིག་ལག་རྩལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་དཔྱད་འདེམ་གནང་བའི་2010ལོའི“རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་ལས་དོན་གྱི་ཕུལ་བྱུང་མི་སྣའི”འཐུས་མི་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་འདིར་ལྷན་རྒྱས་དང་བགྲོ་གླེང་བྱེད་རྒྱུ་བྱུང་བར་ང་གཟི་བརྗིད་དང་སྤོབས་སེམས་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བྱུང་། སྤོབས་སེམས་སྐྱེས་དོན་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་ལ་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་བྱུང་བས་ཡིན། དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པ་ནས་བཟུང་རྒྱལ་ནང་དུ་བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་གྱི་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། རྒྱ་ཆེའི་ཚན་རྩལ་མི་སྣ་ཚོས་མཉམ་དུ་ཧུར་བརྩོན་དང་། སློབ་སྦྱོང་མིག་ལྟོས་དང་གསར་གཏོད་བཅས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་འོག མིག་སྔར་རང་རྒྱལ་གྱི་བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་གྱི་ཆུ་ཚད་ཕྱི་རྒྱལ་ལས་བརྒལ་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྔོན་ཐོན་ཆུ་ཚད་གྲས་སུ་ཚུད་པ་དང་། རྒྱ་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ཐག་གཅོད་ཀྱི་ལག་རྩལ་དང་མཉམ་པར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཆ་རྐྱེན་ལྡན་ཡོད།

བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་སྤེལ་མཁན་གྱི་ཚན་རྩལ་ལས་དོན་པ་གཅིག་གི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན། རང་ཉིད་ལ་བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་འདི་ཐོབ་བྱུང་། 

དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པར་ཚན་རྩལ་སློབ་གསོའི་ལས་དོན་ལ་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ལས་བཟོའི་གྲལ་རིམ་གྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་བས། རང་སོ་སོའི་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པའི་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོ་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད། 1997ལོར་སློབ་གྲྭའི་བཀོད་སྒྲིག་འོག་རང་ཉིད་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཟབ་སྦྱོང་དུ་འགྲོ་བའི་གོ་སྐབས་རག་པས་འཛམ་གླིང་གི་སྔོན་ཐོན་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པ་ཡིན། རྒྱལ་ནང་དུ་ལོག་རྗེས་ངས་རྩིས་འཁོར་ཚན་རྩལ་ཚན་ཁག་གི་ཚན་རྩལ་ལས་མི་རྣམས་ཀྱི་སྣེ་འཁྲིད་ནས། གཏིང་ཟབ་པའི་ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་གྱི་ཤེས་བྱ་འདོན་སྤེལ་དང་། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་ཡི་གེའི་ཁྱད་ཆོས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་ནས་བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་གྱི་རྨང་གཞི་དང་རྩེར་སོན་གྱི་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་ལས་དོན་ཁྱབ་ཆེ་བར་སྤེལ། དེའང་བོད་ཡིག་གི་ཡི་གེའི་ཨང་རྟགས་དང་། བོད་ཡིག་ནང་འཇུག་བྱ་ཐབས། བོད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་མ་ལག བོད་ཡིག་གཞུང་ལས་མཉེན་ཆས་ལ་སོགས་པར་འབྲེལ་ཡོད། གཞན་ཡང་རྒྱལ་སྤྱི་རྒྱལ་ནང་གི་དུས་དེབ་མི་འདྲ་བའི་ཐོག་དཔྱད་རྩོམ་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཙམ་སྤེལ་བ་ཡིན།

ང་ཚོས་འགན་འཁུར་བའི་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་རྣམ་གྲངས་དང་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ལ་རིག་གཞུང་དང་དཔལ་འབྱོར་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ཐག་གཅོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་མ་ལག་འཛུགས་པར་དོན་དངོས་ཀྱི་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་ཡོད། བོད་ལྗོངས་དང་ནང་སའི་བར་གྱི་“གྲངས་ཀའི་ཧེ་བག་”ཆུང་དུ་གཏོང་བ་དང་། བོད་ལྗོངས་ཀྱི་“ཆ་འཕྲིན་མྱུར་བགྲོད་གཞུང་ལམ་”འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཚད་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་ནས། བོད་ལྗོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་རིག་གནས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་དོན་སྙིང་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་ཅིང་། གླེང་རྩོད་མེད་པའི་དོན་དངོས་ཀྱིས་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་དགྲར་འཛིན་སྟོབས་ཤུགས་དང་ཏྰ་ལའི་ཁ་བྲལ་རུ་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་སྨྲ་བའི་“བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་རྩ་མེད་དུ་ཕྱིན་པར་ཞེས་པ་”ལ་དགག་པ་བརྒྱབ་ཡོད།

ཚན་རྩལ་སྣེ་ཁྲིད་པ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་ཚན་རིག་སྣོལ་མའི་བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་གྱི་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་འགོ་འཁྲིད་བཞིན་ཡོད། 2007ལོར་ངེད་ཚོགས་པས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཙོ་གནད་རིག་གཞུང་ཚན་ཁག་རྩིས་འཁོར་བཀོལ་སྤྱོད་གཙོར་བྱས་ཤིང་། ཕུལ་བྱུང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ཆོད་ལྡན་པའི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཙོ་གནད་རིག་གཞུང་ཚན་ཁག་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གནས་སློབ་གླིང་དང་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ཞིབ་འཇུག་སྟོབས་ཤུགས་དང་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་འབྲས་སྡེབ་སྒྲིག་བྱས་ཏེ། བོད་ལྗོངས་ཀྱི་བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་སློབ་གསོ་པུའུ་ལས་གྲྭའི་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་གཅིག་པུ་དེ་དབུ་བརྙེས། 2009ལོར་ཡིག་ཞུ་ཕུལ་བའི་“རྩིས་འཁོར་དང་བོད་ཡིག་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་”སློབ་ཁྲིད་ཚོགས་པ་དེ་ནི་སློབ་གསོ་པུའུ་ཡིས་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་སློབ་ཁྲིད་ཚོགས་པར་དཔྱད་འདེམས་གནང་ཡོད།

བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་གྱི་བཟོ་རྩལ་སློབ་གླིང་།  དངོས་གྲུབ།